Botswana adventures....

Of we recentelijk een ebola-land bezocht hebben, vraagt de veiligheids-beambte, in witte jas én met latex handschoenen aan, terwijl hij zorgvuldig ons paspoort controleert op verdachte stempels.  Het is 35° Celsius, we zijn zonet geland in Maun, de toeristische hoofdplaats van Botswana.  Het antwoord is neen en dus mogen we Botswana binnen…

We hebben al 3 vluchten achter de kiezen, en er wacht er ons nog eentje, een heel kort, in een heel klein vliegtuigje, heel bumpy en heel scenic.  We vliegen naar Moremi Crossing, in de Okavango Delta.

We stappen van de airstrip naar de aanlegsteiger van de boot, die ons uiteindelijk naar de lodge zal brengen.  Dat is echter niet naar de zin van de olifant die net de plek van de aanlegsteiger heeft gekozen voor zijn middagmaal.  Welkom in Botswana!

Er zit niets anders op dan uit te wijken naar de aanlegsteiger van een nabijgelegen kamp… Daar kunnen we veilig aan boord gaan en zetten we koers naar de Moremi Crossing lodge.

De Moremi Crossing lodge is gelegen aan de rand van het Moremi Game Reserve, een natuurreservaat van bijna 5000 km², in het oostelijk deel van de Okavango Delta.  We logeren hier 2 nachten in een ruime en comfortabele “en suite safari tent”.  Bij aankomst krijgen we onmiddellijk de nodige consignes: van zodra de zon onder is, is het verboden om zonder begeleiding van de staff rond te lopen in het kamp.  Het risico op een ongewenste ontmoeting met olifanten, leeuwen of hyena’s is te groot….  We houden ons dan ook netjes aan de regels en wachten in onze tent tot we opgehaald worden voor het avondmaal. 

Overdag maken we boottochtjes per mokoro of per motorboot.  Een mokoro is een soort prauw, oorspronkelijk gemaakt van een hele grote, rechte boomstam.  De mokoro wordt voortgeduwd en gestuurd met behulp van een lange stok door een rechtopstaande bootsman.  Omdat er steeds meer toeristen en steeds minder bomen zijn in Botswana, worden de mokoro’s nu uit glasvezel vervaardigd….

Dat het Moremi Game reserve bijzonder rijk is aan dierenleven, is een understatement.  Het natte gedeelte, waar Moremi Crossing gelokaliseerd is, is een paradijs voor vogelliefhebbers maar ook het grotere wild is in grote getale aanwezig. 

Hieronder een bescheiden greep uit het aanbod vogels.  Op het einde van de reis staat onze score op meer dan 130 soorten....

En enkele grotere jongens die we ontmoeten tijdens de safari per motorboot.

Of er nooit olifanten op de landingsbaan lopen, vraag ik aan de gids die ons terug naar de airstrip vergezelt, voor de terugvlucht naar Maun. Ja, regelmatig, antwoordt hij.  En wat gebeurt er dan, vraag ik.  Dan vliegt de piloot heel laag over en probeert zo de olifant weg te jagen, antwoordt hij.

Een paar minuten later.  Een olifant komt de landingsbaan opgewandeld.  Een vliegtuigje heeft net de landing ingezet.  En we krijgen een perfecte demonstratie van hetgeen de gids net vertelde….  Ronny bewaart zijn koelbloedigheid, en legt de scène vast op de gevoelige plaat.

Terug een korte maar mooie vlucht over de Okavango delta.  Bij het landen in Maun houdt de piloot de stuurknuppel wel erg schuin, we landen op één wiel.  Veel zijwind, denk ik.  Dan horen we een plof,  remmen wel heel erg snel en stoppen midden op de runway : een klapband…. 

De piloot bewaart zijn koelbloedigheid en volgt onmiddellijk de geijkte noodprocedure: ambulance oproepen, alsook een wagen die ons van de tarmac moet evacueren.  De hele operatie gebeurt snel en efficiënt, en wij hebben er alweer een straf verhaal bij.  Voor de ongeruste lezers: die ambulance hadden we absoluut niet nodig....

In Maun worden we opgewacht door 2 open safari-voertuigen, waarmee we de rest van onze trip door Botswana zullen maken.  We maken kennis met Leonard en Dennis, onze 2 gidsen/chauffeurs, en zetten koers richting  Nxai Pan.

Volledig gaar gestoofd arriveren we een dikke 2 uur later aan de poort van het Nxai Pan National Park: in een open jeep rijden tegen een snelheid van 70 km per uur, over een bloedhete asfaltweg, op het heetst van de dag, is geen pretje….  Na een stevige picknick lunch vergezeld van enkele liters water, frisdrank en/of bier zijn we opgekikkerd en helemaal klaar voor de laatste 30 km.  Geen asfalt meer, maar zand, los zand.

Een jeep met panne in het midden van de weg doet ons de das om: we zitten vast in het losse zand.  De spierkracht van het mannelijke deel van ons gezelschap is ruim onvoldoende om het euvel te verhelpen.  De motorkracht van een Toyota Landcruiser daarentegen klaart de klus.  En we zetten onze weg verder…. naar ons kamp….

Dat kamp bestaat uit 10 tenten die opgesteld staan rondom de centrale "dining area".  We logeren "in het wild", het is een mobiel kamp dat met ons mee zal reizen.  Elke tent beschikt over een opvouwbare lavabo, een douche én een toilet, kwestie van 's nachts de tent niet uit te moeten.

In tegenstelling tot nationale parken in andere Afrikaanse landen (o.a. Namibië) zijn de natuurreservaten, noch de campsites, in Botswana omheind.  Je logeert er dus werkelijk tussen de wilde beesten en dat mag je heel letterlijk nemen. 

Ook hier moeten we ons dus aan de kampregels houden: we mogen ons niet buiten de kring van de tenten begeven - ook niet overdag.  De tenten moeten altijd goed afgesloten worden, en eten in de tent bewaren is volstrekt taboe. 

Eens de zon onder, zitten we ofwel rond het kampvuur (de "bushmen-tv"),  aan tafel of in de tent.  Geen avondwandelingen of nachtsafari's..... Onze gidsen gaan pas slapen als ze er zeker van zijn dat wij allemaal veilig en wel in onze tent zijn...

Een typische dag verloopt als volgt.

De dag start om 5u30, wanneer een opgewekte stem aan alle tenten “Goodmorning” roept, en de lavabo vult met vers warm water.  We staan (min of meer) gezwind op, maken ons ochtendtoilet, en schuiven aan tafel voor een licht ontbijt.  Er is koffie en thee, toast & jam, vers fruit, yoghurt & cereals én “porridge”.  Het fruit valt trouwens ook goed in de smaak bij de lokale bewoners....

Tussen 6u30 en 7u vertrekken we op ochtend-safari. 

Omstreeks 11u arriveren we terug in het kamp en zijn dan toe aan een stevige brunch. Dan is het siësta-tijd.  Die wordt grotendeels doorgebracht in de dining-area.  Soms doen we een poging om een uiltje te vangen in de tent, maar de temperatuur loopt daar op tot sauna-hoogtes, geen enkele uil die dat uithoudt….

Om 15u30 is er “high tea” en om 16u vertrekken we op namiddagsafari.  De zon gaat onder tussen 18u en 18u30 dus uiterlijk om 19u zijn we terug in het kamp.  Tegen die tijd heeft onze kamp-crew de bushmen-tv al aangezet en genieten we van een aperitiefje.  In ons geval is dat meestal amarula (een Zuid-Afrikaanse likeur gemaakt van de vrucht van de marula-boom).  Het drankje wordt zo populair in onze groep dat we na enkele dagen door de voorraad zitten.  Geen nood, bij de volgende bevoorrading wordt een extra lading amarula met het vliegtuig meegegeven!

Rond 20h wordt het avondmaal geserveerd – een 3 gangenmenu alstublieft, klaargemaakt door de chef-kok op een houtvuur, en opgediend volgens de regels van de kunst.  Na het eten genieten we nog wat na rond het kampvuur, en dan zoeken we onze tent op.  In sommige tenten worden er 's nachts bomen omgezaagd....

Nxai Pan is het noordelijkste deel van het Makgadigaki complex.  Het is er droog en het is er heet. En het is er ongelofelijk mooi.  We zijn op het einde van het droge seizoen en het water is schaars.  Aan de waterplas waar toch nog wat water staat, is het dan ook een drukte van jewelste.  Toch van dieren, want andere toeristen komen we hier nauwelijks tegen....

Een van de mooiste plekken in het Nxai Pan gebied is uiteraard de zoutpan zelf.  Hier en daar groeien groepjes baobabs.  De bekendste zijn ongetwijfeld "Baines Baobabs", die hun naam danken aan de schilder Thomas Baines die deze bomen op doek vereeuwigde in 1862.

Na één nacht in de bewoonde wereld (als je Maun in deze categorie wil onderbrengen) trekken we opnieuw de wildernis in.  Terug naar het Moremi Game reserve, het oostelijk en drogere gedeelte.  Het is een aangenaam weerzien met onze crew, die het kamp opnieuw pico-bello voor ons opgezet heeft.

We maken weer schitterende game-drives, waarvan het hoogtepunt ongetwijfeld de ontmoeting met een roedel wilde honden is.  Geen toevalstreffer, maar het resultaat van een knap staaltje spoorzoeken van onze onovertroffen gids Leonard.

Dit filmpje toont een mooie samenvatting van onze "wild dog encounter".

Van Moremi rijden we naar Savuti, het zuidwestelijk deel van Chobe National Park.  We kamperen op de oever van de Savuti Channel.  Hier is water in overvloed..... maar dit is een merkwaardig verhaal.  Na meer dan 30 jaar droog gestaan te hebben, vulde de Savuti Channel zich in 2010 opnieuw met water, als gevolg van tektonische activiteit. 

En waar water is, zijn dieren....  De olifanten wandelen door het water voorbij terwijl wij genieten van de siësta in de dining area.  We hebben onze consignes gekregen: zolang de olifanten aan de andere oever blijven, geen paniek.  Maken ze echter aanstalten om de rivier over te steken, dan moeten wij aanstalten maken om ze vrije doorgang te verlenen, door rustig recht te staan, en ofwel in de jeeps plaats te nemen, ofwel de tent in te gaan.  Geen bruuske bewegingen, geen paniekreacties... want een close encounter met een olifant is ten allen tijde te vermijden, hoe sympathiek ze er ook uitzien....

Blijkbaar zien wij er ook sympathiek uit, want de olifanten blijven netjes op "hun" oever, en wij genieten van het schouwspel.

Het voortreffelijke eten dat de kok bereidt, bekoort niet alleen ons: wanneer we aan het avondmaal zitten, wandelt een hyena rustig het kamp in en passeert tussen de dining-area en de tenten door. Nu weten we weer waarom we hier niet zomaar mogen rondlopen...

Maken ons verblijf in Savuti tot een zoveelste hoogtepunt op deze reis:

• Een zwemmende landschildpad - daar vallen zelfs onze ervaren gidsen Leonard en Dennis steil van achterover....
• Een rustig langs de rivier kuierend luipaard
• Een kudde buffels van hier tot aan de horizon, vergezeld van wat olifanten
• Een troep leeuwen die zich tegoed doen aan een buffel, terwijl de jakhalzen en gieren ongeduldig afwachten tot het hun beurt is om een hapje te eten
• Trompettende olifanten en brullende leeuwen tijdens een majestueuze onweersbui die ons 's avonds snel van de bushmen-tv in onze tent jaagt
  

Hieronder een filmpje van de zwemprestatie van de luipaardschildpad.....

De meeste Afrika-reizigers kicken op "the big five", maar medereiziger Freddy Hordies heeft een serieuze boon voor het kleinere grut.  Helaas, het droge seizoen is niet ideaal voor het verschalken van reptielen.  Maar op weg van Savuti naar Chobe is daar die onvoorzichtige slang die achteloos de weg oversteekt.  Onze immer wakkere chauffeur/gids Dennis gooit de remmen dicht, en ziet hoe de slang zich verstopt onder een boomstronk.  Een paar minuten later is de slang de klos en Freddy heel gelukkig.

Het beest wordt uitgebreid gefilmd, gefotografeerd én gedetermineerd: het blijkt een Western Bellied-striped Sandsnake (Westelijke gestreepte zandslang) te zijn.  Daarna krijgt het dier zijn vrijheid terug - ze zal in het vervolg wel 2 keer rechts en links kijken (in Botswana rijden ze aan de linkerkant van de weg) alvorens ze oversteekt!

Onze laatste kampplaats in Botswana is in het oostelijk deel van Chobe National Park, dichtbij de Chobe rivier en  duidelijk het drukst bezochte deel van het park.  Ook hier wild in overvloed.... en helaas ook domme toeristen....  Onze top 3:

1. Op de rit tussen Savuti en Chobe worden we ingehaald door een wel erg snel rijdende jeep.  Enkele honderden meters voor ons is net een kudde olifanten de weg aan het oversteken.  De chauffeur van de jeep is duidelijk niet op de hoogte van een belangrijke verkeersregel in Botswana: overstekende olifanten hebben altijd voorrang.  Hij rijdt dwars door de kudde.  De dikhuiden zijn behoorlijk uit hun humeur.... wanneer wij even later passeren is er veel getrompetter en flapperende oren.... en moeten wij ons ook snel uit de voeten maken...
2. Jong koppel in self-drive - helaas niet zo ervaren in het 4x4 rijden - vastgereden in het losse zand, vlakbij een troep leeuwen.  Na herhaalde maar mislukte pogingen om los te geraken, zit er voor de jongeman niets anders op dan uit te stappen, en met een schopje het zand rond de wielen weg te scheppen...  Hij is er - zeer terecht - niet gerust in.  Gelukkig passeert op dat moment onze jeep met super-guide Leonard aan het stuur, en kan hij (de vastgereden jeep dus) worden losgetrokken. 
3. Ouder koppel in self-drive (de wijsheid komt niet steeds met de jaren...).  Midden op de weg gestopt, deuren wagenwijd open, en uitgestapt omdat er een luipaard gesignaleerd is in een boom.  Onze gids Dennis, die slechts met heel veel moeite hun auto kan passeren (de weg is smal en met heel los zand) maakt hen erop attent dat ze ten eerste de weg blokkeren en ten tweede dat het verboden is uit te stappen.... waarop de man, met een arrogantie van hier tot in Tokyo, antwoordt: "that's not your responsability"...  Het luipaard - van nature een heel schuw dier - heeft natuurlijk ook zijn biezen gepakt.... maar gelukkig - en opnieuw dankzij de excellente kennis van onze gidsen - ontmoeten we het prachtige beest de volgende dag alsnog.... hij/zij wandelt zomaar onze jeep voorbij.....
   

Na twee nachten in Chobe zit onze safari er helaas op, tijd om afscheid te nemen van de geweldige ploeg van SGS (Safari & Guide Services).  Niet nadat de nodige groepsfoto's genomen worden uiteraard.

We sluiten ons verblijf in Botswana af met een mooi boottochtje op de Chobe rivier.

Het verlaten van Botswana gaat iets vlotter dan het binnenkomen van Zimbabwe.  Na een dik uur aanschuiven in de bloedhete grenspost hebben we allemaal een visum en de nodige stempels in ons paspoort.  Nog een uurtje later arriveren we in Victoria Falls.

Een beetje contrast mag er zijn.  En dus switchen we van een kamp in de wildernis naar een legendarisch 5-sterren hotel - het Victoria Falls hotel.   Een cruise op de Zambezi rivier, op een heel grote boot die we helemaal voor ons alleen hebben, met lekkere hapjes en drankjes à volonté...., hier en daar een olifant op de oever en een nijlpaard in het water, een prachtige zonsondergang.... het leven kan mooi zijn.

We sluiten de reis af met een bezoek aan de Victoria watervallen.  Het is het einde van het droog seizoen en dus zijn de watervallen minder spectaculair dan na het regenseizoen, maar het blijft een indrukwekkend schouwspel.

De terugreis, via Zambia, Johannesburg en Londen, verloopt helemaal volgens schema en we landen stipt op tijd op Zaventem.  En zo komt er een eind aan een prachtige reis! 

Dank aan alle reisgenoten voor het aangename gezelschap!

To our great guides Leonard & Dennis, and the full SGS team that turned our camping safari in Botswana into an unforgettable experience: A very big "thank you" from "the Amarulla group"

Hilde Willemsen, 24 december 2014.